RƯỢU TRONG THƠ ĐƯỜNG 65

ĐỖ MỤC

杜牧

Đỗ Mục (803-852), tự Mục Chi, người Vạn Niên, Kinh Triệu (nay là Tây An, Thiểm Tây). Cháu tể tướng Đỗ Hựu. Tiến sĩ năm Đại Hòa 2 (828), được chức hiệu thư lang ở Hoằng văn quán. Sau lần lượt làm giám sát ngự sử, tả bổ khuyết, thứ sử Hoàng Châu, thú sử Hồ Châu, cuối cùng là trung thư xá nhân. Người đời gọi là “Đỗ Phàn Châu”, “Đỗ Tử Vi”.

Giỏi thơ phú và cổ văn. Cao nhất là thành tựu về thơ, đặc biệt sở trường về thất ngôn luật thi và tuyệt cú. Thơ ông trong sáng thanh nhã, nêu một phong cách riêng trong thi đàn vãn Đường. Nhưng cũng có một số bài tiêm nhiễm lạc thú thanh sắc, rơi vào đồi phế khinh bạc. Có Phàn Xuyên văn tập, Toàn Đường thi có 8 quyển thơ ông.

遣懷

      杜牧

落魄江湖載酒行

楚腰纎細掌中輕

十年一覺揚州夢

赢得青樓薄幸名

Khiển hoài

                 Đỗ Mục

Lạc phách giang hồ tải tửu hành

Sở yêu tiêm tế chưởng trung khinh

Thập niên nhất giác Dương Châu mộng

Doanh đắc thanh lâu bạc hãnh danh.

Dịch nghĩa: Tâm sự

Phiêu bạt giang hồ chở rượu theo

Con gái lưng ong ¹ nhẹ nhàng thon thả tưởng có thể múa trên bàn tay được ²

Mười năm vui chơi bỗng sự tỉnh giấc mộng Dương Châu ³

Mới biết ta chỉ kiếm được cái tiếng bạc tình chốn lầu xanh.

Dịch thơ:

Phiêu bạt giang hồ chở rượu theo

Trên bàn tay múa gái lưng eo

Mười năm tỉnh giấc Dương châu mộng

Cái tiếng bạc tình vẫn phải đeo.

                      Đỗ Đình Tuân

1. Nguyên văn là “Sở yêu tiêm tế” ¨Sở Linh Vương ngày xưa rất thích con gái lưng thon.

2. nguyên văn là “chưởng trung khinh”: hoàng hậu Hán Thành đế là Triệu Phi Yến người nhẹ tưởng có thể múa trên bàn tay được.

3. Dương Châu: chốn phồn hoa có nhiều kỹ viện nơi Đỗ Mục hay lui tới vui chơi. Cũng giống như khu phố Khâm Thiên của Hà Nội trước đây bên ta vậy.

13/11/2015

Đỗ Đình Tuân