Thứ Bảy, 28 tháng 2, 2015

Dịch thơ Cao Bá Quát bài 9






Bài 9

Đại hàn kỳ nhị

大寒其二

Đại hàn kỳ nhị

Bần gia chỉ phạ độc hàn thôi,
Phú gia khước ố thử phục hồi.
Nhân tình giao cạnh lưỡng vị quyết,
Na tri tân tuế ám trung lai.

Dịch nghĩa: Đại hàn kỳ 2

Nhà nghèo chỉ sợ cái rát hại đến
Nhà giầu lại ghét cái nóng trở về
Hai bên tranh đua nhau chưa xong
Không hay năm mới đã ngầm sang.

Dịch thơ :

Nhà nghèo sợ rét hại về
Nhà giầu lại sợ nóng hè quay sang
Hai đằng tranh cạnh dở dang
Hay đâu năm mới ngầm sang đó rồi .

01/03/2015
Đỗ Đình Tuân

Dịch thơ Cao Bá Quát bài 8







Bài 8

Đại hàn kỳ một

 大寒其一


Đại hàn kỳ nhất
Tạc nhật tiểu hàn thử vị hưu,
Kim nhật đại hàn hàn sưu sưu.
Tài quá hàn hầu phục kỷ nhật,
Truyền nhãn dĩ thị nhất niên chu.

Dịch nghĩa:

Cái nóng tiểu hàn ngày hôm qua chưa dứt
Cái rét đại hàn hôm nay đã vù vù thổi về
Mới qua tiết hàn hầu mấy ngày
Liếc mắt đã thấy tròn một năm qua.

Dịch thơ:

Hôm trước tiểu hàn nóng chửa tan
Đại hàn nay đã rét căm căm
Mới sau tiết lạnh vài hôm vậy
Đưa mắt ra nhìn đã hết năm.

28/02/2015
Đỗ Đình Tuân

Thứ Sáu, 27 tháng 2, 2015

Lại đối với Tạ Anh Ngôi






VẾ RA :

-Cả tết vợ bỏ đi, buộc mình phải sang nhờ bà hàng xóm ;

                                            Tạ Anh Ngôi

VẾ ĐỐI :

-Đầu xuân bồ lôi kéo,đành  phi xe chạy tớn nẻo  làng quê !

                                           Đỗ Đình Tuân

28/02/2015
Đỗ Đình Tuân

Dịch thơ Cao Bá Quát bài 7






Bài 7

Khúc ngâm Đông Vũ

東武吟


Đông Vũ ngâm *
Đăng bỉ chu nguyên,
Khoáng quan tứ phương.
Cao điểu bất phi,
Bạch vân mang mang.
Nhược hữu nhân hề lâm trung,
Nhĩ hà bão khô thụ nhi bi thương?
Tích tòng Bành Thành vi, (1)
Thập vạn tự hổ khẩu.
Bạch quang khởi nhân mưu,
Xích đế (2) nãi thiên thụ.
Úng Xỉ (3) thả phong hầu,
Nhĩ đẳng diệc hề phụ?
Tráng tai Lưu dữ Toản (4)
Tề đại phi ngô ngẫu (5)
Đại tạo vô khí tài,
Lão chuyết tự suy hủ.
Quân khán Đồ dương tử (6)
Tước lộc cánh hà hữu?
Thuỳ phi vương thổ phục vương thần?
Nhất lạp ngang tàng hỗn thế trần.
Thả phóng hành ca giang ngoại xuân,
An năng đê đầu ải ốc,phủ ngưỡng tuỳ tha nhân.


* Sách "Hải sự toái lục" bài nhạc phủ "Đông Vũ ngâm" kể chuyện một người lúc trẻ theo vua đi đánh dẹp các nơi, về già bị bỏ rơi, mới đi ngao du đất Đông Vũ, không dám kể công, chỉ tỏ ý nhớ vua thôi.)

Dịch nghĩa:

Đi quanh cánh đồng kia
Rộng nhìn bốn phương
Trời cao không thấy chim bay
Mây trắng bay man mác
Như có người ở trong rừng
Sao cứ ôm cây khô mà buồn bã
Xưa vào trận Bành Thành
Mười vạn đút miệng cọp
Chém rắng trắng há tại mưu kế người
Làm conVua đỏ là  trời cho
Úng Xỉ còn được phong hầu
Các người không thể phụ
Vẻ vàng thay Lưu, Toản
Nước Tề lớn không sánh cùng ta
Trời không bỏ phí tài
Tuổi già vụng về thì tự suy rữa đi thôi
Anh hãy xem anh chàng thịt dê
Tước lộc có cần đâu
Ở đâu cũng là đất vua, làm gì cũng là tôi vua
Một chiếc nón ngang tàng giữa cuộc đời hốn tạp
Thảnh thơi vừa đi vừa hát ngoài sông xuân
Chịu sao nổi cảnh cúi đầu trong nhà thấp, cúi ngửa theo kẻ khác ?

Chú thích:
1.     Bành Thành: "Tây Hán chí" chép Hán vương Lưu Bang đánh nhau với Hạng Vũ, bị Hạng Vũ vây ở Bành Thành, hàng chục vạn quân sĩ chết lấp cả sông Tuy thuỷ. Bỗng một cơn bão lớn nổi lên, thổi bay cả đất đá. Hán vương thừa cơ thoát khỏi vòng vây, nhưng trời đất tối quá không biết đường nào mà chạy, tự nhiên thấy có một vệt sáng (bạch quang) dẫn đường nhờ đó mà chạy được.
2.     Xích Đế: Khi Hán vương khởi binh, một hôm say rượu đi đường thấy có một con rắn trắng nằm ngang, bèn rút gươm chém chết. Sau đó có người trông thấy một bà lão ngồi khóc mà nói rằng "Con ta là con thần Bạch đế, hoá làm rắn đi chơi, bị con thần Xích đế chém chết". Vì thế người ta cho Hán vương là con thần Xích đế.
3.     Úng Xỉ: Tướng của Hạng Vũ, khi Hán vương diệt được Hạng Vũ thì Úng Xỉ ra hàng. Hán vương rất ghét, nhưng cũng phong tước hầu để yên lòng người khác.
4.     Lưu Dữ Toản: Lưu hầu là Trương Lương, Toản hầu là Tiêu Hà. Hai người có công lớn trong việc diệt Hạng Vũ, lập nên cơ đồ nhà Hán.
5.     Tề đại phi ngô ngẫu: Ý nói công không to được như Lưu hầu và Toản hầu. "Tả truyện": Tề hầu muốn gả con gái cho thái tử Hốt nước Trịnh. Thái tử Hốt từ chối và nói "Tề là nước lớn, không phải là lứa đôi với ta".
6.     Đồ dương tử: Chàng mổ dê. "Trang tử": Chàng mổ dê tên là Đồ Dương Thuyết là người cao nghĩa. Sở Chiêu Vương nhờ Tư Mã Kỳ mời hộ và hứa sẽ phong cho tước vị tam tinh. Đồ Dương Thuyết trả lời: "Tôi vẫn biết ngôi tam tinh quý hơn hàng bán thịt dê của tôi, lộc của ngôi tam tinh nhiều hơn lợi thịt dê của tôi, nhưng tôi không dám nhận, để nhà vua khỏi mang tiếng là lạm thưởng. Tôi chỉ xin trở về với nghề mổ dê mà thôi."

Đỗ Đình Tuân dịch thơ:

Dạo quanh cánh đồng
Rộng ngắm bốn phương
Trời cao không chim bay
Mang mang mây trắng
Kìa có người trong rừng
Ôm cây khô buồn lặng
Ngày trước đánh Bành Thành
Mười vạn cho cọp chén
Chém rắng há mưu người
Con “vua đỏ” trời tặng
Úng Xỉ còn phong hầu
Các ngươi sao bỏ lửng ?
Không sánh cùng nước Tề
Vẻ vang thay Lưu, Toản
Trời chẳng bỏ phí tài
Già vụng tự suy hỏng
Coi anh chàng thịt dê
Tước lộc đâu cần lắm
Đâu cũng là thần dân
Cứ ngang tàng phóng khoáng
Đi hát ngoài sông xuân
Chẳng cúi đầu câm lặng.

27/02/2015
Đỗ Đình Tuân

Thứ Năm, 26 tháng 2, 2015

Đọc câu đối của bà Kim, hứng viết






-Lên tiếng châm chồng,  KIM đã chọc ;
-Đốt tình thiêu vợ, DỰ còn do !

27/02/2015
Đỗ Đình Tuân

Thứ Ba, 24 tháng 2, 2015

Đối với Tạ Anh Ngôi




VẾ RA:

-Cành ĐÀO già cắm lọ cổ vẫn trổ rực hoa ĐÀO ;

                                           Tạ Anh Ngôi

VẾ ĐỐI:

-Đầu NGÔI mới rẽ lược mới càng thẳng tắp đường NGÔI ! *

                                    Đỗ Đình Tuân


* Trong trường hợp cụ thể này không thể kết thúc vế đối lại bằng thanh trắc được. Nhưng vẫn có thể xem là đối chỉnh vì ĐÀO và NGÔI  tuy cùng thuộc THANH BẰNG nhưng ĐÀO là "trầm bình thanh" (thanh chìm) còn NGÔI là "phù bình thanh" (thanh nổi) cho nên về mặt thanh điệu chúng vẫn đối nhau. Tuy có hơi "phá cách và ít gặp", nhưng trong trường hợp cụ thể này phải để thế mới hay được.

24/02/2015
Đỗ Đình Tuân

ĐẾM TIỀN

Ông ngồi giương kính đếm tiền Đồng tiền mỏng thế mà liền với xương Tiền này là khoản tiền lương Là tiền năm tháng chiến trường cho ta ...