Lại dịch thơ Nguyễn Khuyến 24

Bài 17

Dữ bản huyện doãn Nguyễn nguyên doãn Trần đồng ẩm tức tịch thư tiễn

Nguyên tác và phiên âm:

與本縣尹…	Dữ bản huyện doãn…
一別琴聲十五年	Nhất biệt cầm thanh thập ngũ niên
中間消息兩茫然	Trung gian tiêu tức lưỡng mang nhiên
更知後會為何日	Cánh tri hậu hội vi hà nhật
忽漫相逢是別筵	Hốt mạng tương phùng thị biệt diên
送客重吟江上句	Tống khách trùng ngâm giang thượng cú
憂時難補劍南扁	Ưu thời nan bổ kiếm nam thiên
吾儕行止猶如是	Ngô thời hành chỉ do như thị
休怪青蛾不値錢	Hưu quái thanh nga bất trị tiền

Dịch nghĩa: Cùng ông huyện họ Nguyễn và ông huyện cũ họ Trần uống rượu, viết bài này ngay trên tiệc để tiễn biệt.

Xa cách tiếng đàn đã mười lăm năm

Trong thời gian ấy tin tức hai bên đều mờ mịt

Còn biết đâu cuộc họp sau này là ngày nào

Bỗng chốc gặp nhau lại ở trên tiệc tiễn biệt

Đưa khách lại một lần ngâm câu Giang thượng ¹

Lo đời nhưng khó nối tiếp được tập thơ Kiếm Nam ²

Bọn chúng ta đi hay ở mà còn như thế

Thì trách gì khách mày ngài không đáng đồng tiền nữa ³!

Tiễn người quen  ⁴

Tiếng cầm gửi mười lăm năm trước

Nhẫn ⁵  về sau tin tức lờ mờ

Hội vui biết đến bao giờ

Biết đâu cùng gặp lại vừa tiễn nhau

Bến Tầm Dương gặp câu giang thượng

Thơ Kiếm nam còn thoảng làm chi

Lũ ta cũng chẳng ra gì

Tiền đâu mua lấy nga my ⁶ cho hoài

Dịch thơ: Viết trên bàn tiệc tiễn nhau

Xa nhau đã mười lăm năm

Tin qua tin lại biệt tăm mịt mờ

Gặp nhau nào biết bao giờ

Bỗng nhiên gặp lại lại từ biệt nhau

Biệt nhau giang thượng ngâm câu

Kiếm nam khó tiếp dù đau nỗi đời

Chúng ta còn chửa ra người

Trách sao được khách mày ngài cho đây ?

                                        Đỗ Đình Tuân

                                           (Dịch thơ)

Chú thích:

1.Giang thượng: theo bản dịch của tác giả thì chữ Giang thượng đây chỉ bến Tầm Dương bên Trung Quốc. Bài Tỳ Bà Hành của Bạch Cư Dị, nhà thi hào đời Đường, mở đầu bằng câu: “Tầm Dương giang đầu dạ tống khách” (Bến Tầm Dương canh khuya đưa khách)

2. Tập thơ Kiếm Nam: ý nói mình có lòng lo đời như Lục Du đối với cuộc suy sụp của nhà Tống nhưng không làm được tập thơ Kiếm Nam như Lục Du.

3. Nguyên chú: khi ta mới đỗ thi hương, có cô đào hát đến mừng, đến nay gần 15 năm lại gặp cô ở đây.

4. Tiễn người quen: tác giả tự dịch bài thơ này

5. Nhẫn: tiếng cổ, có nghĩa là từ đấy trở đi. Cụ thể câu 2 có nghĩa là “từ đó trở về sau tin tức qua lại không rõ nữa (không có tin tức gì)

6. Nga my: Mày ngài, danh từ chỉ người thiếu nữ đẹp.

17/11/2014

Đỗ Đình Tuân