Ai là người xấu hổ nhất ?

Cậu con trai đang học phổ thông, hỏi bố nghĩa của từ « xấu hổ » là gì ?

-Có thế mà cũng không biết. « Xấu hổ » là ngượng ngùng khi cảm thấy mình có lỗi hoặc kém cỏi hơn người khác.

-Thế bố đã xấu hổ bao giờ chưa ?

-Hôm rồi bố thay mặt Sở Văn hóa tỉnh đi họp Hội nghị bảo tồn di sản văn hóa, một bác cán bộ Sở Văn hóa tỉnh nọ bị phê phán vì trung tu một thành cổ 300 năm ngay giữa thành phố mất hàng tỉ đồng mà theo dõi thi công thế nào để khi nghiệm thu thành ra cái lò gạch mới tinh.

-Kinh ! Thế thì bác ấy xấu hổ chứ việc gì bố phải xấu hổ !

-Lại một bác nữa bị phê phán vì tỉnh bác ấy có di tích nổi tiếng là nơi cáo quan về ở ẩn của một danh nhân văn hóa, anh hùng dân tộc, cũng quản lý trùng tu thế nào để khi nghiệm thu, tảng đá 600 năm trước vị danh nhân này hay ngồi đánh cờ ngâm thơ với bầu bạn để cho đơn vị trùng tu phá đi thay bằng một chiếc bàn đá galitô . Hỏi, họ bảo : Làm thế cho nó đẹp hơn(?!)

-Khiếp !Thế thì bác ấy xấu hổ chứ việc gì bố phải xấu hổ !

-Nghe mấy bác quản lý di tích vô trách nhiệm như vậy, bố chán quá đứng lên khoe tỉnh ta có ngôi mộ cổ xây từ thế kỷ thứ 1 như một cung điện khổng lồ dưới lòng đất cách đây 2000 năm, là một di sản quý hiếm bậc nhất của cả nước về kiến trúc lăng mộ cổ. Cả hội nghị ồ lên kinh ngạc. Bác liền đưa các đại biểu về tỉnh nhà tham quan di sản này

-Ôi ! Thật hãnh diện !

-Đúng, bố lòng phơi phới tự hào, đưa họ trực chỉ đến đó. Đến nơi bố dụi mắt mấy lần mà chẳng nhìn thấy ngôi mộ cổ đâu. Rõ ràng 7 năm trước, khi ngôi mộ cổ được phát hiện, to như quả đồi, cao hơn ngọn cây tre, nên nhân dân ở đây vẫn gọi là đống cao, nằm cách trụ sở ủy ban nhân dân về phía đồng ba trăm mét. Hồi ấy bố đã từng đích thân đưa các nhà khoa học, các nhà quản lý di tích lịch sử văn hóa của trung ương đến, thế mà bây giờ biến mất. Hỏi dân, dân bảo : « Cách đây 5 nam xã quyết định xây dựng đường liên thôn nhưng không có gạch nên đã phá ngôi mộ cổ này để lấy gạch, phá ra thấynhiều kinh, chở mấytrăm xe công nông mới hết, thừa để lát đường ». Các đại biểu hội nghị nghe thấy vậy, ngó bố cười hi, hi, bảo : « Ngôi mộ cổ kỳ vĩ, lớn nhất nước, bị phá hủy giữa ban ngày ban mặt trong suốt nhiều tháng trời từ mấy năm nay, mà cách Sở Văn hóa tỉnh các ông đâu có xa thế mà các nhà quản lý di tích tỉnh ông không hề hay biết, vậy chuyện này còn kỳ lạ hơn cả chuyện biến thành cổ 300 năm thành lò gạch mới, biến hòn đá 600 năm danh nhân từng ngồi đánh cờ, ngâm thơ thành bàn đá galitô ở mấy tỉnh kia.

Con tôi chẹp chẹp :

-Thế thì đích thị người xấu hổ nhất là bố rồi ! Lúc ấy chắc bố chỉ mong có cái lỗ nẻ dưới chân để chui xuống.

                                                                    Nguyễn Đoàn

01/01/2016

Đỗ Đình Tuân