Dịch Bắc hành tạp lục: Bài 132 (Bài cuối cùng)

Bài 132

Chu phát

舟發	Chu phát
去遍東南路	Khứ biến đông nam lộ
匆匆歲欲週	Thông thông tuế dục chu
使從江漢口	Sử tòng Giang Hán khẩu
來泛洞庭舟	Lai phiếm Động Đình chu
人比來時瘦	Nhân bỉ lai thì sấu
江同去日秋	Giang đồng khứ nhật thu
鶴樓成詠處	Hạc lâu thành vịnh xứ
白雲空悠悠	Bạch vân không du du

Dịch nghĩa: Thuyền ra đi

Đi khắp đường đông nam
Thấm thoát năm gần hết
Thuận theo cửa sông Giang Hán
Dong thuyền qua hồ Động Đình
Người gầy hơn so với lần đến
Sông vẫn là thu ngày trước
Ở chỗ vịnh thơ lầu thơ hạc cũ
Mây trắng cứ lững lờ trôi

Dịch thơ: Thuyền ra đi

Đi khắp đường đông nam

Thấm thoát sắp tàn năm

Lại theo dòng Hán Khẩu

Động Đình dong trên thuyền

Người gầy hơn lần đến

Sông vẫn mùa thu êm

Lầu đề thơ ngày trước

Bồng bềnh mây trắng trên.

                   Đỗ Đình Tuân

                     (dịch thơ)

Chú thích:
Chu phát: trên đường về nước, trong chuyến đi sứ Trung Quốc năm Quí Dậu (1813), Nguyễn Du khởi hành từ Yên Kinh (tức Bắc Kinh bây giờ) ngày 24 tháng 10. Trong bản tấu trình lên vua Gia Long, Nguyễn Du ghi rõ "đi theo một dãy các tỉnh Trực Lệ, Sơn Đông, An Huy, Hồ Bắc mà về Quảng Tây. (...) Ngày 11 tháng 12 mới đến tỉnh thành Võ Xương, từ đấy lại theo đường thủy mà đi". Nguyễn Du qua sông Giang (Trường Giang) và sông Hán (Hán Khẩu), ghé Động Đình Hồ đẹp nhất trong Ngũ Hồ, thắng cảnh Trung Quốc. Nguyễn Du lại đi qua Võ Xương, nơi đã thăm trong lần đến, vào mùa thu năm đó. Võ Xương có Hoàng Hạc lâu là nơi Thôi Hiệu 崔顥 đề thơ: "Bạch vân thiên tải không du du" 白雲千載空悠悠 (Nghìn năm mây trắng bây giờ còn bay — Tản Đà dịch).

4h37’ngày 8/8/2014

Đỗ Đình Tuân