Dịch thơ Cao Bá Quát bài 12

Bài 12

Trên đường gặp người đói

道逢餓夫	Đạo phùng ngã phu
踽踽誰家子，	Củ củ thuỳ gia tử,
衣破笠不完。	Y phá lạp bất hoàn.
倏從南方來，	Thúc tòng nam phương lai,
向我前頭嘆。	Hướng ngã tiền đầu thán.
問子何所憂？	Vấn tử hà sở ưu?
自云長艱難。	Tự vân: "Trường gian nan.
家貧藝醫卜，	Gia bần nghệ y bốc,
我來走長安。	Ngã lai tẩu Trường An.
長安無病人，	Trường An vô bệnh nhân,
群醫如邱山。	Quần y như khâu sơn.
零丁望歸路，	Linh đinh vọng quy lộ,
極目雲漫漫。	Cực mục vân man man.
二日典空篋，	Nhị nhật điển không khiếp,
三日輟饔餐。	Tam nhật xuyết ung xan.
逢人但誤喜，	Phùng nhân đãn ngộ hỉ,
欲言聲屢乾。	Dục ngôn thanh lũ can."
噫子且休淚，	"Y! Tử thả hưu lệ,
一饋與子歡。	Nhất quỹ dữ tử hoan.
悠悠逆旅中，	Du du nghịch lữ trung,
百年誰自寬。	Bách niên thuỳ tự khoan.
慢也莫驟咽，	Mạn dã mạc sậu yến,
暴盈非壯顏。	Bạo doanh phi tráng nhan."

Dịch nghĩa: Trên đường gặp người đói

Lủi thủi ai đi kia
Áo rách nón không nguyên vẹn
Chợt từ phía nam lại
Ðến trước mặt ta than thở
Hỏi ông có gì lo buồn
Nói rằng gặp khó khăn hoài
Nhà nghèo làm nghề thuốc, nghề bói quẻ
Tôi tìm đến kinh đô
Ở kinh đô không có người bệnh
Thầy thuốc mọc nhiều như gò đống
Cô đơn không nơi nương tựa, ngóng đường về
Nhìn mút mắt xa thăm thẳm mây mênh mang
Ngày thứ hai đem cầm cái tráp rỗng
Ngày thứ ba nhịn ăn bữa sáng bữa trưa
Gặp người chỉ mừng hụt
Muốn nói thêm nhưng nghẹn lời
Thôi, ông đừng khóc nữa
Một bữa ăn đây, cùng ông vui
Ðời người như quán trọ
Trăm năm mấy ai được ung dung
Hãy thong thả, đừng vội nuốt
(Ðang đói) ăn nhanh đầy bụng không tốt đâu.

Dịch thơ:

Ai đi kia lủi thủi

Áo rách nón chẳng lành

Từ phương nam tiến lại

Đến trước ta than phiền

Hỏi ông có gì buồn

Ông rằng nhiều gian nan

Xem bói và bốc thuốc

Tìm đường lên Trường An

Trường An không người bệnh

Thày thuốc đông vô vàn

Không có nơi nương tựa

Lại tìm về quê hương

Đường xa trời mênh mang

Ngày hai bán cái tráp

Ngày ba nhịn bữa trưa

Gặp người chỉ mừng hụt

Nghẹn lời không dám thưa

Thôi xin ông đừng khóc

Một bữa xin mời ông

Đời người như quán trọ

Mấy ai toàn ung dung

Thong thả đừng nuốt vội

Đói lâu nên dè chừng.

04/03/2015

Đỗ Đình Tuân